Διαφορετικοί τύποι υφασμάτων και οι χρήσεις τους
Οι επιστήμονες δε συμφώνησαν ποτέ για το πότε οι άνθρωποι άρχισαν να φορούν ρούχα και οι εκτιμήσεις που προτείνουν διάφοροι ειδικοί έχουν μεγάλη απόκλιση. Από 40.000 έως και 3 εκατομμύρια χρόνια πριν. Πρόσφατες μελέτες όμως, δείχνουν από 40.000 έως 170.000 χρόνια πριν, με πιο πιθανή ημερομηνία να βρίσκεται περίπου πριν από 107.000 χρόνια
Τα παλαιότερα ρούχα πιθανότατα αποτελούνταν από γούνα, δέρμα, φύλλα ή γρασίδι που ήταν ντυμένα, τυλιγμένα ή δεμένα γύρω από το σώμα. Πρώιμες βελόνες ραπτικής από κόκκαλο και ελεφαντόδοντο περίπου από το 30.000 π.Χ., που βρέθηκαν κοντά στο Kostenki της Ρωσίας το 1988 και βαμμένες ίνες λινού που θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί σε ρούχα βρέθηκαν σε μια προϊστορική σπηλιά στη Δημοκρατία της Γεωργίας που χρονολογείται από το 34.000 π.Χ.
Σήμερα υπάρχουν αμέτρητοι συνδυασμοί ρούχων και χρωμάτων και πολλά είδη υφασμάτων. Σίγουρα θα ξέρετε πολλά από αυτά αλλά πραγματικά θα εκπλαγείτε από την ποικιλία που υπάρχει.
Όταν κάνουμε αναφορά στα υφάσματα, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκεφτόμαστε; Ένα σεντόνι, μια κουβέρτα; Ένα ρούχο που φοράμε αυτήν τη στιγμή;
Πάμε να δούμε τις διαφορετικές πτυχές του υφάσματος:
• Την περιεκτικότητα σε «ίνες»;
• Τη «δομή» του υφάσματος;
• Τον «τύπο» του υφάσματος;
Ας δούμε πρώτα τι σημαίνει πραγματικά καθένα από τα παραπάνω!
Τι είναι η περιεκτικότητα σε ίνες;
Η περιεκτικότητα σε ίνες αναφέρεται στις ίνες και την ποσότητα αυτών που αποτελούν το ύφασμα. Τα υφάσματα μπορούν να δημιουργηθούν από μία μόνο ίνα (βαμβάκι, λινό, μετάξι κλπ) ή ως μείγμα (poly-cotton).
Συχνά θα δείτε λίστες με «τύπους υφασμάτων», αλλά στην πραγματικότητα είναι λίστες τύπων ινών:
• Βαμβάκι
• Πολυεστέρας
• Μετάξι
• Μπαμπού
• Κάνναβης
• Μαλλί
• Λινό
• Acetate (οξικής κυτταρίνης)
Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά που υπάρχουν και αποδίδονται λανθασμένα σε τύπους υφασμάτων.
Κάτι ακόμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι για το αν η ίνα είναι:
• Φυσική
• Τεχνητή
• Από ζώο
Ας δούμε τώρα κάθε μία από αυτές.
Φυσικές ίνες
Οι φυσικές ίνες καλλιεργούνται στη φύση και μπορεί να είναι τόσο ίνες κυτταρίνης (βαμβάκι) όσο και πρωτεϊνικές ίνες ζώων (μετάξι).
Τεχνητές ίνες
Οι βιομηχανοποιημένες ίνες αναφέρονται σε εκείνες που δεν βρίσκονται στη φύση, αλλά δημιουργούνται από τον άνθρωπο, είτε από ίνες κυτταρίνης (ρεγιόν-τεχνητό μετάξι) είτε προέρχονται από άλλα μέσα όπως το πετρέλαιο (πολυεστέρας)!
Δέρματα Ζώων
Τα δέρματα των ζώων δεν είναι «ίνες», αλλά συχνά θεωρούνται ως ένα είδος υφάσματος. Ακριβώς όπως οι τεχνητές και οι φυσικές ίνες, τα δέρματα των ζώων πρέπει να υποβληθούν σε επεξεργασία πριν μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν.
Χρίζονται σε:
• Δέρμα (εξωτερικός κόκκος δέρματος)
• Καστόρινο (εσωτερικός κόκκος δέρματος)
• Μαλλί σε δέρμα
• Γούνες (κουνέλι, μινκ, κ.α.)
Τα δύο τελευταία τα ξεχωρίζουν γιατί το μαλλί σε δέρμα συχνά ολοκληρώνεται με τρόπο που η πλευρά του δέρματος μπορεί να φορεθεί χωρίς φόδρα, ενώ με τις γούνες, τα ρούχα συνήθως έχουν επένδυση.
Η δομή του υφάσματος.
Όταν μιλάμε για τη δομή του υφάσματος, αναφερόμαστε στον τρόπο κατασκευής του υφάσματος:
• Υφαντά
• Ελαστικά υφάσματα
• Πλεκτά υφάσματα
Υφαντά
Υφάσματα που είναι υφαντά, έχουν στημόνι και υφάδι και υφαίνονται σε αργαλειούς. Συχνά έχουν σφιχτά πλεγμένες άκρες - που ονομάζονται ούγιες (παρυφές) - και υπάρχουν πολλοί τύποι ύφανσης για να δημιουργήσουν διαφορετικά εφέ.
Τα πιο συνηθισμένα είναι:
• Απλή ύφανση
• Σατέν ύφανση
• Ύφανση Twill
• Τζιν ύφανση (Ντένιμ)
• Ύφανση «βάφλας»
• Ύφανση μπροκάρ
Είναι όμως πολλά, πάρα πολλά…
Ελαστικά υφάσματα
Το ελαστικό ύφασμα είναι ξεχωριστός τύπος υφάσματος και υφαίνεται με ελαστικά υλικά που αποτελούν ένα ποσοστό της περιεκτικότητας σε ίνες, προσδίδοντας την ελαστική ιδιότητα στο ύφασμα.
Τα ελαστικά υλικά που συχνά περιλαμβάνονται είναι:
• Ελαστάνη
• Σπάντεξ
Τα υφάσματα στα οποία έχει προστεθεί ελαστικότητα με αυτόν τον τρόπο είναι γενικά καλύτερα στην ανάκτηση από τέντωμα σε σχέση με τα πλεκτά υφάσματα.
Πλεκτά Υφάσματα
Τα πλεκτά υφάσματα κατασκευάζονται από συνδεδεμένες θηλιές και μπορούν να δημιουργηθούν από:
• Ένα συνεχές νήμα (πλεκτό υφάδι)
• Πολλά νήματα αλλά μόνο μία βελονιά (πλέξη στημονιού)
Πολλά πλεκτά υφάσματα είναι συχνά ελαστικά, με το ύφασμα που δημιουργείται να μπορεί να τυλίγει το σώμα.
Διαφορετικοί τύποι υφασμάτων
Τώρα που αναλύσαμε λίγο τι είναι η περιεκτικότητα σε ίνες και η δομή του υφάσματος, ας προχωρήσουμε στους διαφορετικούς τύπους υφασμάτων!
Τύποι διαφανών υφασμάτων
Ας ξεκινήσουμε με τα υφάσματα που είναι πιο διάφανα από άλλους τύπους υφασμάτων!
1. Βατίστα
Το Batiste είναι ένα ύφασμα απλής ύφανσης, φίνο, χαρακτηριστικής υφής, ελαφρύ και λεπτό κατασκευασμένο από διάφορες ίνες (συνήθως βαβμβάκι).
2. Challis
Ένα άλλο ύφασμα απλής ύφανσης, το challis, είναι εξαιρετικό για αρχάριους στο ράψιμο, επειδή είναι εύκολα ράβεται. Όντας ελαφρύ, είναι ιδανικό για ελαφριά ρούχα!
3. Σιφόν
Το σιφόν είναι ένα ύφασμα απλής ύφανσης κατασκευασμένο από φυσικές ίνες (σιφόν μεταξιού) και τεχνητές (πολυ-σιφόν).
4. Eyelet (κιπούρ δαντέλα)
Το ύφασμα αυτό είναι κεντημένο ύφασμα με μικρές κεντημένες τρύπες. Αυτή η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλούς διαφορετικούς τύπους υφασμάτων.
5. Γάζα
Παραδοσιακά χρησιμοποιείται για κουρτίνες, η γάζα είναι ένα υφαντό ύφασμα που κατασκευάζεται από μια ποικιλία ινών και τώρα χρησιμοποιείται και για πιο «casual» ενδύματα.
6. Ζορζέτα
Συχνά συγχέεται με το σιφόν αλλά βαρύτερο, με επιφάνεια κρεπ με μικρούς κόκκους. Κατασκευάζεται από μετάξι, βισκόζ ή λεπτό πολυεστέρα.
7. Δαντέλα
Η δαντέλα είναι πρώτα και κύρια ένας διακοσμητικός τύπος υφάσματος που κατασκευάζεται από πολλούς διαφορετικούς τύπους ινών!
8. Λονέτες (Loneta)
Ελαφρύ, μερικώς διάφανο ύφασμα, σαν μαλακό και ελαφρύ καραβόπανο με χαρακτηριστική τη ριγέ πλέξη του νήματος που διακρίνουμε και έχει λεπτό φινίρισμα.
9. Διχτυωτά
Υφάσματα που δημιουργούν μεγαλύτερα κενά στην ύφανσή, δημιουργούνται σε διαφορετικά βάρη, και συνδέονται συχνότερα με κοστούμια και καπέλα, κουρτίνες, τραπεζομάντηλα και «runner» για τραπέζια
10. Οργαντίνα
Είναι ένα σφιχτό, ημιδιαφανές ύφασμα απλής ύφανσης που χρησιμοποιείται συχνά για κουρτίνες και την διακόσμηση του σπιτιού.
11. Οργάντζα
Η οργάντζα είναι ένα ύφασμα απλής ύφανσης, κατασκευασμένο από μεταξωτά (όμορφα) ή πολυεστερικά (φθηνά) νήματα. Αρκετά λεπτό, διάφανο, γυαλιστερό ύφασμα διακόσμησης.
12. Τούλι
Το τούλι είναι ένα είδος διχτυού, διάφανο και ελαφρύ κατασκευασμένο από εξαγωνικό πλέγμα. Παράγεται από βαμβακερό νήμα ή τεχνητό μετάξι από ένα ή δύο σύνολα νημάτων!
13. Βουάλ (Voile)
Το όνομα προέρχεται από τη γαλλική λέξη που σημαίνει πέπλο. Είναι απλό υφαντό ύφασμα, από πολυέστερ, βαμβάκι ή σύμμικτο. Αν και διάφανο έχει υψηλό αριθμό νημάτων δίνοντας το μια ξεχωριστή και απαλή αίσθηση.
Τύποι υφασμάτων δαντέλας
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η δαντέλα είναι ένας τύπος διακοσμητικού υφάσματος και μπορεί να κατασκευαστεί σε διαφορετικά βάρη, ίνες και στυλ υφάσματος!
1. Δαντέλα Alencon
2. Ολόβερ δαντέλα
3. Δαντέλα Breton
4. Chantilly Lace
5. Cluny Lace
6. Διακοσμημένη δαντέλα
7. Φιλέτο δαντέλα
8. Δαντέλα Guipure
9. Ταινία Δαντέλα
10. Val Lace
Υφάσματα για ειδικές περιστάσεις
Οι τύποι υφασμάτων σε αυτήν την ενότητα είναι συνήθως τα υφάσματα που δημιουργούμε ρούχα για σημαντικές περιστάσεις από:
1. Eπετείους
2. Βαπτίσεις
3. Γάμοι
Ειδικά υφάσματα που χρησιμοποιούνται για τις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να είναι:
1. Διαφανή υφάσματα (σιφόν, οργάντζα, τούλι)
2. Υφάσματα δαντέλας
3. Σατέν υφάσματα
4. Μπροκάρ
5. Διακοσμημένα υφάσματα
Σατέν υφάσματα
Τα σατέν υφάσματα κατασκευάζονται με τη σατέν ύφανση, η οποία δίνει στο ύφασμα μια υπέροχη λάμψη στη μία πλευρά.
Τα σατέν μπορεί να είναι ντυμένα και μεταξένια ή άκαμπτα και δομημένα.
Συνήθως, ξεφτίζουν εύκολα όταν κόβονται, έτσι είναι πραγματικά ένας δύσκολος τύπος υφάσματος για αρχάριους.
Μπροκάρ
Τα μπροκάρ είναι όμορφα υφάσματα με μόνιμο σχέδιο που δημιουργείται στην επιφάνεια του υφάσματος. Κεντιέται παραδοσιακά με γυαλιστερά νήματα που διαμορφώνουν σχέδια και μοτίβα. (floral, έθνικ, ασιατικής προέλευσης κλπ)
Στολισμένα υφάσματα
Τα υφάσματα που διακοσμούνται μπορεί να είναι κορδόνια, μπροκάρ, τούλια και πολλά άλλα! Ο στολισμός μπορεί να είναι:
• πούλιες
• Περιδέραια
• Κρύσταλλοι
• Γκλίτερ
Υφάσματα με πέλος
Είναι τα χνουδωτά απαλά υφάσματα.
Οι τύποι υφασμάτων με πέλος είναι:
1. Σενίλ
2. Κοτλέ
3. Ψεύτικη γούνα
4. Μαλλί
5. Πετσετέ
6. Βελούδο / βελούδο
Σενίλ
Το σενίλ δημιουργείται με διάτρηση στο ύφασμα προκαλώντας νήματα να εξέχουν δημιουργώντας χαρακτηριστικό απαλό πέλος. Το πέλος μπορεί να είναι κοντό ή μεγαλύτερο.
Κοτλέ
Το κοτλέ μοιάζει με ύφασμα με ραβδώσεις, με κάθετες ρίγες αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα ύφασμα με πέλος.
Ψεύτικη γούνα
Ένα άλλο δημοφιλές ύφασμα με πέλος είναι η ψεύτικη γούνα, η οποία αρκετά συχνά αναφέρεται ως ύφασμα με βαθύ πέλος λόγω του μεγαλύτερου μήκους του πέλους.
Μάλλινα
Φτιαγμένα με μαλλί, το φλις είναι ένα από εκείνα τα υφάσματα τα χνουδωτά! Συνήθως είναι ένα πολύ απαλό ύφασμα με πέλος.
Πετσετέ (Terry)
Το ύφασμα «Terry» είναι κατασκευασμένο με άκοπες θηλιές. Χρησιμοποιείται για πετσέτες, ρόμπες και άλλα.
Βελούδα
Ύφασμα μαλακό, απαλό, λείο που ενσαρκώνει την πολυτέλεια, με την απαλή αίσθηση και τη λαμπερή του εμφάνιση. Τα βελούδινα έχουν κοντό πέλος. Χρησιμοποιείται κυρίως για ντύσιμο επίπλωσης, κουρτίνες, τραπεζομάντηλα, μαξιλάρια.
Υφάσματα από τσόχα
Η τσόχα από μαλλί είναι ένα από τα παλαιότερα γνωστά υφάσματα. Παράγεται με συμπύκνωση και συμπίεση ινών.
Τα υφάσματα που δημιουργούνται με την τεχνική αυτή είναι κατασκευασμένα από μαλλί, βαμβάκι, ρεγιόν, γούνα και μερικές συνθετικές ίνες.
Υφάσματα διπλής όψης
Τα υφάσματα που έχουν δύο χρησιμοποιήσιμες πλευρές αναφέρονται ως διπλής όψης και δημιουργούνται φυσικά κατά τη διαδικασία κατασκευής του υφάσματος, είτε είναι υφαντά είτε πλεκτά.
Καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι δύο πλευρές ενός υφάσματος διπλής όψης, δεν έχουν πραγματικά μια «λάθος πλευρά» που τα κάνει ιδανικά για οτιδήποτε σκοπεύετε να φτιάξετε που θα είναι χωρίς φόδρα!
Υφάσματα με διπλό ύφασμα
Αυτός ο τύπος υφάσματος δημιουργείται από δύο στρώματα υφάσματος και όπως τα υφάσματα διπλής όψης, είναι αναστρέψιμα.
Η δημιουργία υφασμάτων διπλού υφάσματος μπορεί να γίνει με μια συγκεκριμένη τεχνική ύφανσης, ράβοντας στρώσεις υφάσματος μεταξύ τους ή λιώνοντάς τα με τήξη διπλής όψης, όπως το bondaweb.
Καπιτονέ υφάσματα
Το «Quilting» είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται για να τοποθετήσει μια γέμιση ανάμεσα σε δύο στρώματα υφάσματος. Αυτό μπορεί να γίνει με μηχανή ή με το χέρι.
Τα καπιτονέ υφάσματα μπορούν να αγοραστούν έτοιμα ή μπορείτε να μάθετε τη διαδικασία για να φτιάξετε μόνοι σας.
Ανάλογα με το βάρος των υφασμάτων και το υλικό που θα μπει εσωτερικά, το ύφασμα που προκύπτει μπορεί να καταλήξει αρκετά βαρύ και ογκώδες.
Επιλογές γέμισης
• Από πολυεστέρα
• Βαμβακερό
• Από μπαμπού
• Μάλλινο
Καρό υφάσματα
Καρό – όταν είναι υφαντό ή πλεκτό και όχι τυπωμένο – είναι ένα επαναλαμβανόμενο σχέδιο που δημιουργείται κατά τη διαδικασία της ύφανσης και του πλεξίματος.
Το καρό (και το ταρτάν) μπορεί να είναι αρκετά έντονο ή πιο διακριτικό.
Τα καρό μπορεί να είναι ισορροπημένα και μη ισορροπημένα και το τελευταίο είναι πολύ πιο δύσκολο για να ταιριάζει με το μοτίβο.
Τεχνικά Υφάσματα
Οι τύποι υφασμάτων αυτής της κατηγορίας δημιουργούνται συνήθως για συγκεκριμένη χρήση:
• Άσκηση
• Δραστηριότητες νερού
• Υπαίθριες δραστηριότητες
Υφάσματα γυμναστικής
Αυτά είναι υφάσματα που χρησιμοποιούνται για να απομακρύνουν την υγρασία κατά τη διάρκεια της άσκησης όπως το ποδήλατο, το σκι και το τρέξιμο.
Υφάσματα δραστηριότητας νερού
Για τα μαγιό και άλλα ρούχα για θαλάσσια σπορ τα κατάλληλα υφάσματα κυμαίνονται από λίκρα έως νεοπρένιο.
Τα υφάσματα πρέπει να επιτρέπουν αρκετή κίνηση και να εφαρμόζουν κοντά στο σώμα.
Υφάσματα Υπαίθριας Δραστηριότητας
Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ενδυμάτων για εξωτερικές δραστηριότητες πρέπει να είναι ελαφριά και αδιάβροχα για τους καλοκαιρινούς μήνες ή μονωτικά και ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες για εκείνους τους πιο κρύους και πιο υγρούς χειμερινούς μήνες.
Το Συμπέρασμα
Υπάρχουν πολλοί τύποι υφασμάτων όπως αναφέρονται παραπάνω, και πολλές περισσότερες επιλογές στη διάθεσή σας όταν συνδυάζετε τον τύπο υφάσματος με τις διαφορετικές επιλογές ινών!
Έτσι, όταν επιλέγετε ένα μοτίβο ραπτικής, αναζητήστε ποιοι τύποι υφασμάτων προτείνονται, και φυσικά και στο διαδίκτυο για να δείτε ποιος συνδυασμός υφασμάτων και ινών είναι καλύτερος για εσάς και τις ανάγκες σας!